De wereldwijde uitbraak van het coronavirus (COVID-19) heeft ook gevolgen voor het rechtssysteem, vooral voor gevangenissen en andere detentiecentra (voor vreemdelingen, voorlopige hechtenis). Gevangenissen zijn uitstekende plekken voor een virus om zich te verspreiden. In veel landen, ook in Europa, zijn justitiële inrichtingen overbevolkt en is het slecht gesteld met de hygiëne en medische zorg, wat mensen die gevangen zitten en het personeel extra kwetsbaar maakt. Mensenrechtenorganisaties hebben vanaf het begin en gedurende de pandemie benadrukt dat overheden verantwoordelijk zijn voor de gezondheid van mensen in detentie en dat het beperken van risico’s niet mag leiden tot inperking van hun rechten.
Op het blog Sargasso hield ik vanaf de start van de coronacrisis in maart 2020 tot januari 2021 de ontwikkelingen bij. Gaandeweg de pandemie werd er vanuit de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) meer gestructureerd en meer volledige informatie gegeven over de situatie van gedetineerden, zie hier actuele informatie. Mensen in detentie worden gevaccineerd (als zij dat willen) volgens de algemene vaccinatiestrategie, wat inhoudt dat risicogroepen voorrang krijgen. In de week van 15 maart start de vaccinatie in de penitentiaire inrichting (PI) op Scheveningen, dat een zorginstelling is.
Lees hier de blogserie terug:
- 15 maart 2020: Het coronavirus in gevangenissen
- 21 maart: Vreemdelingendetentie tijdens de coronacrisis
- 24 maart: Richtlijnen voor behandeling van mensen in gevangenschap
- 30 maart: Onrust in gevangenissen vanwege coronacrisis
- 6 april: Coronabesmettingen onder gevangenispersoneel
- 14 april: Coronaclusters in Amerikaanse gevangenissen
- 21 april: Testen, testen, testen in gevangenissen
- 29 april: Zorgen over behandeling van mensen in vreemdelingendetentie
- 25 mei: De zweetsokken van minister Sander Dekker
- 9 okt: Corona in de gevangenis: een jaar lang geen knuffel
- 6 jan 2021: Discussies over het vaccineren van gedetineerden
Voor de podcast Criminaliteit & Samenleving van de studentenvereniging Criminologie in Actie besprak ik de situatie in gevangenissen.
In relatie tot risicotaxatie schreef ik voor het blog CrimEUR: ‘The coronacrisis in prisons: release, risk and human rights’.
Countries have responded to (expected) outbreaks of the coronavirus in prisons in various ways, for example by releasing individuals, enforcing isolation and suspending leaves and visits. Early April, the British Ministry of Justice announced to release 4,000 ‘low-risk prisoners’ from prisons in England and Wales – a total of five percent of the entire prison population – in order to combat the spread of COVID-19. However, just two weeks later, the plan had been put on hold, because six men, all described as ‘low risk offenders’, had been released by mistake. By that time, at least 15 prisoners and 5 prison staff in England and Wales had died of COVID-19 and another 321 prisoners and 293 staff had tested positive.
The above illustrates how governments are struggling to respond swiftly to the coronacrisis in prisons, as they are prioritizing public safety over the health of prisoners. In this blog I discuss how the pandemic is highlighting and exacerbating the problems of ‘risk management’.
Gwen van Eijk 